Ngành thủ công mỹ nghệ (TCMN) đóng góp quan trọng cho nền kinh tế các quốc gia trên toàn thế giới. Ngành này không chỉ là một ngành sản xuất truyền thống mang tính lịch sử và văn hóa cao mà còn là một lĩnh vực kinh doanh có tiềm năng phát triển. 

Tốc độ tăng trưởng kim ngạch thương mại trung bình 9,5%/năm, hiện đạt khoảng 2,2 tỷ USD/năm và thuộc nhóm 10 mặt hàng xuất khẩu có kim ngạch lớn nhất của Việt Nam. Mỹ là thị trường lớn nhất cho hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam, chiếm 35% tổng kim ngạch xuất khẩu. Cùng Innovative Hub tìm hiểu về ngành thủ công mỹ nghệ trong nền kinh tế Việt Nam qua bài viết sau. 

Những đóng góp của ngành thủ công mỹ nghệ trong nền kinh tế thế giới

Các sản phẩm thủ công được ưa chuộng trên toàn thế giới, từ các sản phẩm thủ công truyền thống đến các sản phẩm sáng tạo, mang tính hiện đại và phù hợp với xu hướng thị trường hiện nay. Nhờ đó, đây là một trong những ngành có đóng góp vào tăng trưởng kinh tế và tạo việc làm cho nhiều người.

1. Di sản – văn hóa

Một trong những ngành nghề có đóng góp vào việc bảo tồn và phát triển di sản văn hóa, truyền thống, giúp duy trì những giá trị văn hóa đặc trưng của các vùng miền, quốc gia. Việc giữ gìn và phát triển các nghề thủ công truyền thống cũng giúp thúc đẩy du lịch và quảng bá hình ảnh đất nước, văn hóa đến với thế giới.

Do đó, đây không chỉ là một ngành kinh doanh mang tính truyền thống mà còn là một ngành có tiềm năng phát triển, đóng góp cho nền kinh tế và việc giữ gìn và phát triển các nghề thủ công truyền thống cũng giúp thúc đẩy du lịch và quảng bá hình ảnh đất nước, văn hóa đến với thế giới. Các sản phẩm của các nghệ nhân tạo ra được xem là một sản phẩm du lịch thu hút khách du lịch trong và ngoài nước, từ đó đem lại nguồn thu nhập cho ngành du lịch và cả nền kinh tế đất nước, đóng góp quan trọng cho kinh tế các quốc gia trên toàn thế giới, từ tăng trưởng kinh tế đến tạo việc làm, đem lại giá trị cho sản phẩm và thu hút khách du lịch, đồng thời giữ gìn và phát triển di sản văn hóa, truyền thống của từng quốc gia.

2. Môi trường

Không những đóng góp về kinh tế và văn hóa mà còn có một số ảnh hưởng tích cực đến xã hội và môi trường. Việc sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm thường đi kèm với các giá trị nhân văn và đạo đức, như sự trân trọng với các công nhân lao động, tôn trọng các giá trị truyền thống và bảo vệ môi trường. Việc duy trì các giá trị này không chỉ đem lại giá trị cho sản phẩm mà còn giúp tạo dựng một xã hội tốt đẹp hơn. 

Ngoài ra, ngành này cũng góp phần tạo ra những sản phẩm thân thiện với môi trường. Các sản phẩm thường được làm từ các nguyên liệu tự nhiên, như gỗ, tre, tre tre, vải, đá, đồng, thép… có thể tái chế hoặc phân hủy tự nhiên. Điều này giúp giảm thiểu sự phát thải khí thải và ô nhiễm môi trường từ các quá trình sản xuất công nghiệp. Bên cạnh đó, việc sử dụng các sản phẩm từ thiên nhiên có thể giúp giảm thiểu lượng rác thải nhựa và các chất độc hại trong cuộc sống hàng ngày.

Tuy nhiên, cũng có một số vấn đề môi trường trong ngành thủ công mỹ nghệ cần được quan tâm và giải quyết. Ví dụ, việc sử dụng một số hóa chất để xử lý các nguyên liệu, đặc biệt là trong sản xuất các sản phẩm da, có thể gây ra ô nhiễm môi trường nếu không được quản lý và xử lý đúng cách. Cần tiếp tục quan tâm và giải quyết các vấn đề môi trường để đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành này.

Tóm lại, đây là ngành không chỉ có tầm quan trọng kinh tế và văn hóa mà còn ảnh hưởng tích cực đến xã hội và môi trường. Các sản phẩm không chỉ có giá trị thẩm mỹ mà còn đem lại những giá trị văn hoá và xã hội đặc trưng của từng quốc gia, đồng thời giúp tạo ra một môi trường sống và làm việc tốt hơn cho cộng đồng.

Ngành thủ công mỹ nghệ trong nền kinh tế Việt Nam

Trong những năm qua, ngành thủ công mỹ nghệ (TCMN) luôn thuộc TOP 10 các mặt hàng xuất khẩu lớn nhất Việt Nam, với giá trị kim ngạch xuất khẩu khoảng 1,7 tỷ đô la Mỹ mỗi năm. Có rất nhiều nhóm sản phẩm  được đánh giá cao trên thị trường như hàng mây tre đan, các sản phẩm sơn mài, các sản phẩm từ lụa, các loại hoa giả… Thêm vào đó, TCMN còn đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông thôn. Hơn 10 triệu người lao động đang làm việc  trong các làng nghề thủ công, từ đó góp phần xóa đói giảm nghèo ở nông thôn. 

Tính đến nay, cả nước có hơn 5.441 làng nghề đang hoạt động, trong đó 1.864 làng nghề được công nhận theo tiêu chí làng nghề của Chính phủ. Nếu chuyển hướng từ thị trường xuất khẩu sang nội địa, doanh nghiệp cần đầu tư mạnh trong khâu phát triển sản phẩm. Những mẫu thiết kế mới, độc đáo mới có thể cạnh tranh với các sản phẩm cùng loại của Trung Quốc, Thái Lan trong thị trường nội địa. 

Hình thức kinh doanh thông dụng của những doanh nghiệp Việt Nam ngày nay đó là gia công cho các thương hiệu đến từ những quốc gia phát triển. Một số thương hiệu TCMN cao cấp cũng đã bắt đầu có tiếng  nói cho riêng mình. Trong đó, công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Hahanco nằm ở làng nghề sừng Thụy Ứng, huyện Thường Tín, Hà Nội; đã tạo ấn tượng mạnh bởi họ là một trong số cơ sở sản xuất ký hợp đồng  chế tác đồ trang sức với Hermès.

TÌM HIỂU THÊM: THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ NGÀNH THỦ CÔNG MỸ NGHỆ CỦA VIỆT NAM