Thương mại quốc tế giảm mạnh vào năm 2020 nhưng phục hồi mạnh mẽ vào năm 2021. Trong khi dòng chảy thương mại hiện đang cao hơn mức trước đại dịch, tác động thương mại đối với hàng hóa, dịch vụ và các đối tác thương mại rất đa dạng, tạo áp lực lên các ngành và chuỗi cung ứng. Những thay đổi trong cơ cấu thương mại do đại dịch COVID-19 gây ra trong một năm có mức độ tương tự với những thay đổi thường thấy trong 4-5 năm. Sự không đồng nhất của các tác động thương mại và những thay đổi trong dòng chảy thương mại giữa các sản phẩm, nguồn và điểm đến dẫn đến sự không chắc chắn và chi phí tăng cao. Mặc dù vậy, những tác động tích cực của thương mại cũng ảnh hưởng rất lớn đến nhu cầu nhập khẩu hậu COVID-19. Hãy cùng Innovative Hub tìm hiểu ngay những vấn đề này

NHỮNG VẤN ĐỀ TỒN ĐỌNG TRONG ĐẠI DỊCH COVID-19

Áp lực của chuỗi cung ứng

Chuỗi cung ứng quốc tế đã phải chịu nhiều áp lực trong những tháng đầu của đại dịch. Nguyên nhân là do nhu cầu thay đổi bất thường ở một số mặt hàng. Tuy nhiên dữ liệu phân tích của OECD cho thấy một số chuỗi cung ứng vẫn có thể phục hồi. Theo dự đoán, đó sẽ là chìa khóa cho sự phục hồi nền kinh tế vào cuối năm 2020. Năm 2020 giá trị xuất khẩu của 10 nhà xuất khẩu lớn nhất tăng 11,5% với năm 2019. Trong 4 tháng đầu năm 2021, họ đã tăng trưởng ấn tượng 26,3% so với cùng kỳ năm 2020. Trong khi đó, một số nhà cung cấp hàng đầu lại có tốc độ tăng trưởng âm. Điều này đã cho thấy những dấu hiệu tăng trưởng tích cực hơn so với năm 2019. Khi thế giới vẫn đang  gánh chịu những áp lực từ đại dịch COVID-19, đây lại là một dấu hiệu tốt.

Nhu cầu nhập khẩu hậu Covid-19

Một số quốc gia cho biết sau khoảng thời gian phải tạm dừng do những hạn chế từ đại dịch, nhu cầu đã tăng trở lại, đặc biệt là đối với những sản phẩm không dễ hư hỏng. Tuy nhiên, thế giới vẫn đối mặt với làn sóng cấm vận và hạn chế tạo áp lực cho việc giải quyết nhu cầu. Nguồn cung và thương mại quốc tế đã bị trì hoãn trong thời gian dài. 

Châu Á là trung tâm của sự phát triển chuỗi cung ứng vào năm 2020. Trung Quốc đã chứng kiến ​​sự mở rộng đáng kể nhu cầu đối với hàng xuất khẩu của mình. Khoảng cách di chuyển của các sản phẩm nhập khẩu cũng tiếp tục tăng vào năm 2020. Phần lớn là do Trung Quốc và các quốc gia châu Á khác lấp đầy khoảng trống nguồn cung do hạn chế và thay đổi nhu cầu. Những thay đổi này diễn ra trong bối cảnh có những xáo trộn trong lĩnh vực vận tải quốc tế.

Trong khi nhập khẩu của Khu vực Châu Âu phối hợp chặt chẽ với sản xuất, Hoa Kỳ cũng đã chứng kiến ​​nhập khẩu tăng mạnh hơn sản xuất công nghiệp. Điều này báo hiệu các kênh kinh tế vĩ mô quan trọng góp phần vào sự mất cân bằng này. Chênh lệch xuất khẩu lũy kế của Hoa Kỳ vẫn ở mức âm khoảng 8% vào tháng 11 năm 2021. Khoảng cách nhập khẩu được thu hẹp vào tháng 5/2021 và giải quyết ở mức dương 1,8% vào tháng 11. Nguyên nhân được cho là do nhập khẩu về cơ bản cao hơn xu hướng trước đại dịch.

NHU CẦU NHẬP KHẨU HẬU COVID-19 QUA NỀN TẢNG ALIBABA.COM

Maggie Wu, Giám đốc Tài chính của Tập đoàn Alibaba cho biết: “Chúng tôi đã ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu 29% so với cùng kỳ năm trước, nhờ vào hiệu quả hoạt động của các lĩnh vực kinh doanh đa dạng của chúng tôi”. Theo báo cáo của business-standard.com, doanh thu của Alibaba đã tăng 30%. Nguyên nhân do đại dịch COVID-19 đã thúc đẩy nhu cầu thương mại điện tử. Alibaba báo cáo doanh thu đạt 155,1 tỷ nhân dân tệ (23,4 tỷ USD) trong tháng 9/2021. 

Sự tăng trưởng của Việt Nam

Việt Nam là một trong những nền kinh tế trẻ nhất và tăng trưởng nhanh nhất trong khối ASEAN. Việt Nam đã tăng trưởng đáng kể trong ba thập kỷ qua khi thị trường liên tục cải cách. Trong khoảng thời gian từ năm 2000 đến năm 2020, quá trình chuyển đổi từ nền kinh tế chủ yếu là nông nghiệp sang sản xuất và dịch vụ của đất nước đã chứng kiến ​​mức tăng trưởng GDP thực tế trung bình 6,4% mỗi năm. Tuy nhiên, với đại dịch Covid-19 tấn công Việt Nam vào đầu năm 2020, sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng và cắt giảm nhu cầu bên ngoài đã gây ra sự chậm lại hiếm thấy trong tăng trưởng kinh tế. 

Bất chấp đại dịch, Việt Nam vẫn được dự đoán là có sự phục hồi mạnh mẽ hậu COVID-19. Việt Nam đã đạt mức tăng trưởng 6,6% trong GDP thực tế. Để thúc đẩy nhu cầu nhập khẩu của các nước với hàng hóa Việt Nam, Chính phủ và các doanh nghiệp đã tận dụng các cơ hội. Bao gồm miễn thuế xuất khẩu, khai thác triệt để lợi ích từ Hiệp định thương mại tự do (FTA). Đồng thời cũng thúc đẩy các ngành lĩnh vực thế mạnh của Việt Nam.

Các danh mục chính đáp ứng nhu cầu nhập khẩu

Các danh mục chính tiềm năng đáp ứng được nhu cầu nhập khẩu hậu COVID-19 bao gồm: 

Ngành nông sản

Việt Nam vốn được biết là cường quốc nông sản toàn cầu. Quy mô thị trường nông sản được dự đoán sẽ đạt 6 triệu tấn vào năm 2026. 

Ngành may mặc

Ngành dệt may chiếm 12% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào năm 2021. Doanh thu ngành đạt gần 2,5 triệu USD . Điều này cho thấy nhu cầu đối với ngành dệt may Việt Nam là rất lớn. 

Linh kiện điện tử, máy móc

Ngành công nghiệp điện tử đã tạo ra một khoản thu đáng kể 10 tỷ USD vào tháng 3 năm 2021. Nó đã trở thành ngành xuất khẩu có hiệu suất hàng đầu tại Việt Nam trong thời gian đó. Con số này chiếm 21% tổng số lô hàng. Với RCEP và sự quan tâm không ngừng của Việt Nam đối với các sản phẩm công nghệ cao, các doanh nghiệp có thể kỳ vọng ngành công nghiệp điện tử sẽ tiếp tục dẫn đầu về tốc độ vào năm 2022.

TÌM HIỂU THÊM: ẢNH HƯỞNG CỦA COVID-19 ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG XUẤT NHẬP KHẨU Ở MỘT SỐ THỊ TRƯỜNG