Vì sao ý tưởng thiết kế thủ công mỹ nghệ là yếu tố quan trọng trong kinh doanh? Bà Claire Driscoll – chuyên gia thiết kế mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ (Hội đồng Anh) cho biết “Thiết kế là linh hồn của sản phẩm. Hàng thủ công mỹ nghệ cũng như thời trang, cần có mẫu mới liên tục. Thiết kế tốt tạo ra doanh nghiệp tốt”.

Câu chuyện phát triển thiết kế ở một số quốc gia

Ý tưởng thiết kế là yếu tố quan trọng thúc đẩy năng lực cạnh tranh của các quốc gia. Gần 50 quốc gia đã có chính sách phát triển hệ thống thiết kế cho riêng mình. Mục đích của họ là tạo ra giá trị cho sản phẩm và nâng cao năng lực cạnh tranh khi xuất khẩu.

Những nghiên cứu của Diễn đàn Kinh tế thế giới (World Economic Forum) cũng chỉ ra rằng năng lực cạnh tranh có mối liên hệ chặt chẽ với năng lực thiết kế. Vì vậy, quốc gia có thứ hạng năng lực cạnh tranh cao cũng chính là quốc gia có năng lực thiết kế tốt nhất.

Tại Đông Á, Hàn Quốc là nước triển khai chiến lược thiết kế quốc gia sâu rộng. Từ năm 1970 đến nay, họ đã đầu tư rất nhiều để xây dựng các trung tâm thiết kế ở thành phố Seongnam, ở các vùng như Gwangju, Busan, Daegu… Những trung tâm này đều được trang bị khu vực triển lãm, bảo tàng thiết kế, học viện thiết kế điện tử, trung tâm thông tin, trung tâm tạo mẫu và các thiết bị hiện đại.

Một quốc gia khác cũng đánh giá cao vai trò của thiết kế đó là Singapore. Họ cũng đã xây dựng chiến lược thiết kế với hy vọng nâng cao vị thế. Trở thành một trung tâm quốc tế hàng đầu về thiết kế và sáng tạo. Qua câu chuyện trên, có thể thấy thiết kế đóng vai trò sống còn trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh. Không chỉ riêng các công ty mà còn đối với các ngành hàng khác.

Mẫu mã thủ công mỹ nghệ ở Việt Nam được nhận định còn đơn điệu

Hà Nội là khu vực đi đầu cả nước về nhóm hàng thủ công mỹ nghệ. Vào năm 2008, kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng này đạt 192 triệu USD. Bên cạnh những kết quả đạt được, mẫu mã sản phẩm từ các làng nghề ở Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng đang yếu về mặt thiết kế.

Theo ông Nguyễn Thanh Hải, Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội cho biết có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Những nguyên nhân đó đến từ việc doanh nghiệp còn chậm đổi mới mẫu mã hoặc sản phẩm thiếu tính sáng tạo. Đôi khi, sản phẩm sản xuất chưa thật sự đúng với nhu cầu khách hàng. Hoặc các thiết kế chỉ làm theo đơn hàng từ khách hoặc sao chép mẫu mã có sẵn trên thị trường.

Bên cạnh đó, những mẫu thiết kế của nước ta còn thiếu tính thương mại nên rất khó để xuất khẩu ra thị trường quốc tế. Dẫn đến việc khả năng cạnh tranh của sản phẩm còn yếu so với các sản phẩm cùng loại của các nước trong khu vực như Trung Quốc, Ấn Độ, Philippines. Sau đây là một số ý tưởng thiết kế thủ công mỹ nghệ có thể hỗ trợ cho doanh nghiệp Việt.

Những ý tưởng thiết kế thủ công mỹ nghệ 

Thủ công mỹ nghệ từ tre

Những sản phẩm được làm từ thiên nhiên sẽ là điểm cộng khi xuất khẩu qua thị trường châu Âu. Từ tre ta có thể làm được rất nhiều kiểu dáng khác nhau như giỏ, búp bê, thảm, đồ treo tường, hộp trang sức…hoặc có thể là đồ nội thất. Vì xu hướng tiêu dùng ở Canada hiện đang là những sản phẩm thủ công có thể dùng trang trí nhà cửa.

Thủ công mỹ nghệ từ dừa

Từ gáo dừa, chúng ta có thể tạo ra rất nhiều sản phẩm như móc khóa; đồ vật trang trí nhà cửa như hộp gương, túi xách, lược trải đầu…; sản phẩm đậm chất phương đông như chén ăn nghệ thuật, đồng hồ nghệ thuật. Biến gáo dừa trở thành nguyên liệu sản xuất là một trong những xu hướng hiện nay ở Ấn Độ, Indonesia, Việt Nam…

Thủ công mỹ nghệ từ thủy tinh

Có đa dạng chủng loại sản phẩm từ thủy tinh gồm thủy tinh thổi, lọ hoa, lọ thủy tinh, khay thủy tinh, bình thủy tinh, bát thủy tinh, lọ nước hoa, khung ảnh…

Thủ công mỹ nghệ từ da

Đồ chơi bằng da, đồ trang sức, túi xách và giày dép là những sản phẩm chính từ nguyên liệu da. Tuy nhiên, doanh nghiệp nên bắt đầu với một sản phẩm duy nhất. Ngoài ra, doanh nghiệp phải có kỹ năng nghệ thuật và kiến ​​thức về thiết kế và chế tác sản phẩm.

Thủ công mỹ nghệ từ vỏ sò

Nhà sản xuất có thể làm các món đồ thủ công bằng vỏ sò từ ba loại vỏ là vỏ ốc xà cừ, vỏ rùa và vỏ sò. Các loại hàng hóa khác nhau như vòng đeo, nĩa, bát trang trí, tủ đựng đồ, thìa, đồ trang sức, cúc áo, rèm cửa, đèn chùm, khung gương, thảm trải bàn… là những sản phẩm phổ biến của nghề chế tác vỏ ốc.

Thủ công mỹ nghệ dệt & nhuộm

Dệt và nhuộm là quy trình sản xuất vải được thực hiện bằng cách đan chéo hai sợi chỉ vào nhau. Hai bộ chủ đề được gọi là sợi dọc và sợi ngang.

Bên cạnh danh sách trên, doanh nghiệp Việt có thể nghiên cứu thị trường và thị hiếu của người mua sắcm. Chỉ khi đặt tâm thế sản phẩm hướng đến thị trường chúng ta mới có thể tạo ra những mặt hàng có giá trị cao. Từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh trên thế giới.

>> Xem thêm bài viết “Những thị trường tiềm năng cho thủ công mỹ nghệ Việt Nam”

Nguồn ảnh: Sưu tầm