Bức tranh SME Việt Nam xuất khẩu: Cơ hội lớn nhưng rủi ro song hành

Doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) tại Việt Nam đang ở trong một giai đoạn đặc biệt. Cơ hội SME Việt Nam xuất khẩu sang thị trường toàn cầu ngày càng rõ rệt, nhưng rủi ro cũng song hành.

Theo các chuyên gia, hơn 30% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vẫn phụ thuộc vào một thị trường lớn. Đây là con số đáng lưu ý, bởi chỉ cần một thay đổi chính sách từ quốc gia này, hoạt động thương mại của SME Việt Nam có thể bị ảnh hưởng trực tiếp.

Bên cạnh đó, biến động thuế quan cũng khiến nhiều ngành hàng gặp khó. Một số dự báo cho rằng mức độ bất ổn có thể giảm về cuối năm. Tuy nhiên, các lĩnh vực như bán dẫn, gỗ và nội thất vẫn đối diện nguy cơ cao. SME Việt Nam vì thế cần tính toán kỹ lưỡng trong chiến lược xuất khẩu quốc tế.

Thách thức từ chính sách nhập khẩu quốc tế

Chẳng hạn, một ví dụ điển hình là thông báo từ Cơ quan NOAA (Bộ Thương mại Mỹ). Cơ quan này cho biết sẽ không công nhận tương đương 12 nghề khai thác hải sản của Việt Nam theo Đạo luật Bảo vệ thú biển (MMPA).

Kết quả là, điều này đồng nghĩa, từ ngày 01/01/2026, nhiều mặt hàng thủy sản sẽ bị dừng nhập khẩu vào Mỹ. Theo Hiệp hội VASEP, tác động này rất lớn. Các sản phẩm chủ lực như cá ngừ, cá kiếm, cá mú, cá thu, cá đối, ghẹ, mực hay cá nục đều nằm trong danh sách bị ảnh hưởng.

Những thay đổi này cho thấy SME Việt Nam trong ngành thủy sản phải chuẩn bị sớm:

• Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu SME Việt Nam để giảm rủi ro.
  
• Cải thiện quy trình đánh bắt đáp ứng chuẩn quốc tế.
  
• Tuân thủ chặt chẽ chính sách nhập khẩu Mỹ và các thị trường khác.
  
  

  

Chương trình “Cổng kết nối số đến thị trường toàn cầu”

Vì vậy, trong bối cảnh nhiều biến động, các sáng kiến hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa xuất khẩu trở nên quan trọng. Một trong số đó là chương trình “Cổng kết nối số đến thị trường toàn cầu” (Digital Gateway to Global Markets) của UOB FinLab.

Chương trình tập trung vào ba trụ cột chính:

1. Trí tuệ nhân tạo (AI).
   
2. Số hóa quy trình.
   
3. Phát triển bền vững.
   

Tại Việt Nam, UOB FinLab đã có mặt từ năm 2023 và đến nay đã hỗ trợ hơn 33.000 SME trong khu vực. Năm 2025, trọng tâm sẽ là thương mại điện tử xuyên biên giới – hướng đi phù hợp khi thị trường quốc tế biến động liên tục.

Chi tiết về chương trình: Digital Gateway to Global Markets

Doanh nghiệp Việt lạc quan về xuất khẩu 2025

Khảo sát “Triển vọng Doanh nghiệp 2025” của UOB cho thấy phần lớn SME Việt Nam có cái nhìn tích cực:

• 60% doanh nghiệp lạc quan về triển vọng xuất khẩu.
• 46% sẽ đẩy nhanh kế hoạch mở rộng ra thị trường nước ngoài.
• 70% kỳ vọng thương mại nội khối ASEAN tăng trưởng mạnh.
• 94% SME Việt Nam quan tâm đến thương mại điện tử xuyên biên giới.
  

Điều này chứng minh rằng nền tảng số đang trở thành công cụ chiến lược trong hành trình mở rộng xuất khẩu của SME Việt Nam.

Thương mại điện tử xuyên biên giới – Đòn bẩy tăng trưởng cho SME Việt Nam

Từ góc nhìn của Alibaba.com Việt Nam, thương mại điện tử xuyên biên giới chính là đòn bẩy quan trọng cho SME:

• Tiếp cận hàng triệu người mua toàn cầu.
• Rút ngắn khoảng cách địa lý và giảm chi phí vận hành.
• Tăng cơ hội hiện diện tại các thị trường mới.
  

Alibaba.com còn cung cấp công cụ hỗ trợ như AI marketing, phân tích dữ liệu, dịch vụ logistics xuyên biên giới và đào tạo xuất khẩu. Đây là giải pháp giúp SME Việt Nam xuất khẩu tối ưu vận hành, tiết kiệm chi phí và mở rộng quy mô.

Innovative Hub và UOB: Hợp tác chiến lược hỗ trợ SME Việt Nam

Đại diện Alibaba.com Việt Nam cho biết, Innovative Hub – đại lý ủy quyền tại Việt Nam – đang phối hợp với UOB hỗ trợ SME bằng các chương trình ưu đãi.

Mô hình hợp tác này tích hợp tài chính + thương mại điện tử:

• SME tiếp cận nguồn vốn linh hoạt từ ngân hàng.
• SME mở rộng thị trường quốc tế qua Alibaba.com.
  

Do đó, đây là cách kết hợp giúp doanh nghiệp vừa giải quyết vấn đề vốn, vừa nâng cao năng lực xuất khẩu xuyên biên giới.

Rào cản vận hành mà SME Việt Nam cần vượt qua

Theo các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam, SME vẫn gặp nhiều rào cản:

1. Chi phí logistics và vận hành cao.
   
2. Thời gian giao hàng kéo dài.
   
3. Thủ tục hải quan phức tạp.
   

Một hợp đồng xuất khẩu không chỉ là giá bán mà còn bao gồm chi phí logistics, vận chuyển và thủ tục hải quan. Nếu không chuẩn bị kỹ, SME Việt Nam dễ mất lợi nhuận và uy tín.

UOB và chiến lược “One bank for ASEAN”

UOB Việt Nam theo đuổi chiến lược “One bank for ASEAN”, cung cấp giải pháp tài chính xuyên biên giới:

• Hỗ trợ chuỗi cung ứng khu vực.
  
• Cung cấp tài trợ thương mại, quản lý tiền mặt và thanh khoản.
  
• Kết nối SME với mạng lưới tại Singapore, Malaysia, Thái Lan, Indonesia và Việt Nam.
  

Đặc biệt, UOB có đội ngũ FDI Advisory, hỗ trợ SME mở rộng đầu tư và xuất khẩu sang ASEAN.

Hàm ý chiến lược cho SME Việt Nam xuất khẩu

Từ phân tích trên, SME Việt Nam cần ưu tiên:

1. Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu ASEAN để giảm phụ thuộc.
   
2. Ứng dụng thương mại điện tử xuyên biên giới nhằm tiếp cận buyer toàn cầu.
3. Tận dụng hợp tác UOB và Alibaba.com để vừa có vốn, vừa có thị trường.
4. Quản trị rủi ro chuỗi cung ứng và tuân thủ thủ tục quốc tế.
   

Vai trò của Innovative Hub trong hỗ trợ SME Việt Nam

Với vai trò đại lý ủy quyền Alibaba.com tại Việt Nam, Innovative Hub phối hợp cùng UOB triển khai giải pháp toàn diện:

• Nguồn vốn tài chính phù hợp nhu cầu SME.
• Nền tảng thương mại điện tử để kết nối buyer toàn cầu.
• Tư vấn vận hành và thủ tục quốc tế, giúp kiểm soát rủi ro.
  

Mô hình “tài chính + nền tảng số + tư vấn thực chiến” giúp SME Việt Nam xuất khẩu bền vững trong trung và dài hạn.

Đọc thêm: Hướng dẫn từng bước dành cho doanh nghiệp Việt

Kết luận

SME Việt Nam đang có cơ hội lớn để mở rộng xuất khẩu, nhưng cần kết hợp ngân hàng và thương mại điện tử xuyên biên giới.

• Ngân hàng cung cấp vốn và hỗ trợ quản lý tài chính.
  
• Alibaba.com Việt Nam mở cánh cửa kết nối với buyer toàn cầu.
  

Khi hai yếu tố này kết hợp, SME Việt Nam xuất khẩu không chỉ tăng trưởng mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh bền vững.

Innovative Hub, với vai trò đại lý ủy quyền của Alibaba.com tại Việt Nam, cam kết đồng hành cùng SME trong hành trình chinh phục thị trường quốc tế.

Khám phá thêm: Vì sao mùa cuối năm là thời điểm vàng cho xuất khẩu?