Xuất khẩu gỗ Việt Nam chịu tác động mạnh khi Mỹ áp thuế tới 50%

Bài viết này, Innovative Hub sẽ phân tích nguyên nhân Mỹ đưa ra chính sách thuế mới, tác động cụ thể đến doanh nghiệp gỗ Việt, những thách thức và cơ hội đặt ra, cùng các giải pháp ứng phó để ngành gỗ duy trì đà tăng trưởng bền vững trong bối cảnh mới.

Mỹ áp thuế 10–50% với sản phẩm gỗ nhập khẩu từ 2026

Ngày 30/9/2025, Chính phủ Mỹ công bố quyết định áp thuế nhập khẩu mới đối với các sản phẩm gỗ, nhằm bảo hộ ngành sản xuất nội địa. Theo đó:

• Gỗ xẻ, gỗ mềm: áp thuế 10%.

• Tủ bếp, tủ phòng tắm làm từ gỗ: áp thuế 50%.

Mức thuế này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Đây là một trong những chính sách thương mại được đánh giá là có ảnh hưởng trực tiếp và mạnh mẽ nhất đến các quốc gia xuất khẩu gỗ vào Mỹ, trong đó có Việt Nam.

Vì sao Mỹ đưa ra chính sách thuế mới?

Chính sách áp thuế mới phản ánh chiến lược thương mại của Mỹ với hai mục tiêu chính:

• Bảo hộ sản xuất trong nước: Ngành gỗ và nội thất Mỹ đang chịu sức ép cạnh tranh mạnh từ hàng nhập khẩu giá rẻ. Việc tăng thuế nhằm hạn chế nhập khẩu, tạo lợi thế cho các doanh nghiệp nội địa.

• Giảm phụ thuộc vào nguồn cung bên ngoài: Mỹ muốn khuyến khích chuỗi cung ứng gỗ khép kín trong nước, giảm nguy cơ phụ thuộc vào nhập khẩu trong bối cảnh biến động kinh tế toàn cầu.

Với mức thuế mới, các sản phẩm gỗ từ các quốc gia xuất khẩu, đặc biệt là Việt Nam và Trung Quốc, sẽ mất lợi thế cạnh tranh về giá trên thị trường Mỹ.

Ngành gỗ Việt Nam trước sức ép mới

Ngành gỗ Việt Nam hiện đạt kim ngạch xuất khẩu khoảng 14 tỷ USD mỗi năm, đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu gỗ lớn nhất thế giới. Mỹ là thị trường tiêu thụ quan trọng nhất, chiếm hơn 50% giá trị xuất khẩu của toàn ngành.

Nhóm sản phẩm bị ảnh hưởng mạnh nhất chính là tủ bếp, tủ phòng tắm – vốn chiếm tỷ trọng lớn trong xuất khẩu gỗ Việt Nam sang Mỹ. Với mức thuế 50%, sức cạnh tranh của các sản phẩm này chắc chắn sẽ suy giảm đáng kể.

Đối với gỗ xẻ, mức thuế 10% cũng làm giảm biên lợi nhuận của doanh nghiệp, trong khi áp lực về chi phí nguyên liệu và logistics vốn đã gia tăng trong những năm gần đây.

Tác động cụ thể đến doanh nghiệp gỗ Việt

Sản phẩm tủ gỗ: Nhóm chịu tác động nặng nề nhất

Tủ gỗ Việt Nam có lợi thế về giá và tay nghề, được thị trường Mỹ ưa chuộng nhiều năm qua. Tuy nhiên, mức thuế 50% sẽ khiến giá thành sản phẩm tăng vọt, khó giữ được sức cạnh tranh so với sản phẩm nội địa Mỹ.

Doanh nghiệp gỗ xẻ: Biên lợi nhuận suy giảm

Mức thuế 10% với gỗ xẻ tuy thấp hơn, nhưng vẫn gây áp lực trực tiếp đến lợi nhuận. Với quy mô đơn hàng lớn, chỉ cần tăng chi phí nhỏ cũng khiến doanh nghiệp gặp khó khăn trong duy trì hợp đồng dài hạn.

Nguy cơ dịch chuyển đơn hàng

Một số đơn hàng từ Mỹ có thể bị dịch chuyển sang các quốc gia khác có hiệp định thương mại thuận lợi hơn hoặc sang chính các nhà cung cấp nội địa. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp Việt phải nhanh chóng tìm giải pháp thay thế.

Giải pháp ứng phó cho doanh nghiệp gỗ Việt

Trước thách thức lớn từ chính sách thuế của Mỹ, doanh nghiệp Việt cần tập trung vào một số giải pháp chiến lược:

Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu

• Tăng cường tiếp cận EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, ASEAN và Trung Đông.

• Hạn chế phụ thuộc quá lớn vào thị trường Mỹ.

Đầu tư chế biến sâu và thiết kế

• Phát triển các dòng sản phẩm cao cấp, nhiều giá trị gia tăng.

• Nhấn mạnh yếu tố sáng tạo, thẩm mỹ để cạnh tranh không chỉ bằng giá mà bằng chất lượng và phong cách.

Tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA)

• EVFTA, CPTPP mang lại lợi thế lớn về thuế quan.

• Doanh nghiệp cần đẩy mạnh tiếp cận các thị trường thành viên để bù đắp phần giảm sút từ Mỹ.

Xây dựng thương hiệu quốc tế
Tăng cường marketing toàn cầu, khẳng định vị thế “Gỗ Việt” như một thương hiệu uy tín, bền vững và thân thiện môi trường.

Triển vọng và cơ hội từ khủng hoảng

Dù đối diện với thách thức lớn, ngành gỗ Việt Nam vẫn có nhiều lợi thế:

• Nguồn cung ổn định nhờ diện tích rừng trồng lớn.

• Chi phí sản xuất cạnh tranh so với các nước trong khu vực.

• Tay nghề lao động cao, kỹ thuật chế biến đa dạng.

Trong dài hạn, thách thức thuế quan từ Mỹ có thể trở thành động lực để ngành gỗ Việt tái cấu trúc, giảm phụ thuộc vào một thị trường duy nhất, đồng thời nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm. Đây cũng là cơ hội để định vị lại thương hiệu, biến “Gỗ Việt” thành một tên tuổi mạnh mẽ trên bản đồ xuất khẩu toàn cầu.

Kết luận: Thách thức là cơ hội cho tái cấu trúc

Việc Mỹ áp thuế 10% với gỗ xẻ và 50% với tủ gỗ nhập khẩu từ 1/1/2026 là một cú sốc lớn cho ngành gỗ Việt Nam – ngành xuất khẩu 14 tỷ USD/năm. Tuy nhiên, nếu biết tận dụng khủng hoảng để tái cấu trúc, đa dạng hóa thị trường và nâng tầm giá trị sản phẩm, ngành gỗ Việt hoàn toàn có thể duy trì đà tăng trưởng bền vững và tiếp tục khẳng định vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nguồn: Báo tuổi trẻ