XUẤT KHẨU CÀ PHÊ VIỆT NAM ĐỨNG THỨ MẤY TRÊN THẾ GIỚI?

1. Vị thế của cà phê Việt Nam trên thế giới

Việt Nam là quốc gia xuất khẩu cà phê lớn thứ hai trên thế giới, chỉ sau Brazil. Với sản lượng chủ yếu là cà phê Robusta, Việt Nam chiếm khoảng 17% tổng sản lượng cà phê toàn cầu. Kim ngạch xuất khẩu cà phê năm 2024 đạt 4,2 tỷ USD, tăng 11,2% so với năm trước. Thành công này phần lớn nhờ vào chính sách hỗ trợ của nhà nước và năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp xuất khẩu.

Hơn nữa, trong những năm gần đây, Việt Nam đã tận dụng tốt các hiệp định thương mại tự do (FTA) để mở rộng thị trường xuất khẩu cà phê. Các hiệp định EVFTA và CPTPP không chỉ giúp giảm thuế quan mà còn tạo điều kiện tiếp cận thị trường châu Âu và khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Đây là cơ hội quan trọng để Việt Nam củng cố vị thế và tăng trưởng bền vững.

Từ khóa phụ: cà phê Robusta Việt Nam, xuất khẩu cà phê thế giới, thị trường cà phê quốc tế

Việt Nam là quốc gia xuất khẩu cà phê lớn thứ hai trên thế giới, chỉ sau Brazil. Với sản lượng chủ yếu là cà phê Robusta, Việt Nam chiếm khoảng 17% tổng sản lượng cà phê toàn cầu. Kim ngạch xuất khẩu cà phê năm 2024 đạt 4,2 tỷ USD, tăng 11,2% so với năm trước. Thành công này phần lớn nhờ vào chính sách hỗ trợ của nhà nước và năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp xuất khẩu.

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã tận dụng tốt các hiệp định thương mại tự do (FTA) để mở rộng thị trường xuất khẩu cà phê. Các hiệp định EVFTA và CPTPP giúp giảm thuế quan và tiếp cận thị trường châu Âu và khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Đây là cơ hội quan trọng để Việt Nam củng cố vị thế và tăng trưởng bền vững.

2. Lịch sử cà phê Việt Nam

Cà phê được du nhập vào Việt Nam từ thế kỷ 19 trong thời kỳ Pháp thuộc. Ban đầu, cà phê được trồng tại các đồn điền ở Tây Nguyên, sau đó lan rộng sang các vùng khác như Lâm Đồng, Đắk Lắk, Gia Lai và Kontum. Sau Đổi Mới (1986), Việt Nam đã đẩy mạnh xuất khẩu cà phê, đặc biệt là cà phê Robusta. Nhờ chính sách mở cửa kinh tế và sự hỗ trợ từ các hiệp định thương mại tự do (FTA), sản lượng cà phê đã tăng đáng kể.

Vì thế, các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê Việt Nam không chỉ tập trung vào xuất khẩu nguyên liệu thô mà còn phát triển các sản phẩm chế biến sâu như cà phê hòa tan và cà phê rang xay. Điều này giúp gia tăng giá trị thương hiệu và tăng biên lợi nhuận xuất khẩu. Thêm vào đó, các doanh nghiệp còn đầu tư vào việc xây dựng thương hiệu quốc gia, quảng bá hình ảnh cà phê Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Cà phê được du nhập vào Việt Nam từ thế kỷ 19 trong thời kỳ Pháp thuộc. Ban đầu, cà phê được trồng tại các đồn điền ở Tây Nguyên, sau đó lan rộng sang các vùng khác như Lâm Đồng, Đắk Lắk, Gia Lai và Kontum. Sau Đổi Mới (1986), Việt Nam đã đẩy mạnh xuất khẩu cà phê, đặc biệt là cà phê Robusta. Nhờ chính sách mở cửa kinh tế và sự hỗ trợ từ các hiệp định thương mại tự do (FTA), sản lượng cà phê đã tăng đáng kể.

Ngày nay, các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê Việt Nam không chỉ tập trung vào xuất khẩu nguyên liệu thô mà còn phát triển các sản phẩm chế biến sâu như cà phê hòa tan, cà phê rang xay. Điều này giúp gia tăng giá trị thương hiệu và tăng biên lợi nhuận xuất khẩu.

3. Việt Nam và các quốc gia nhập khẩu cà phê lớn

Các thị trường nhập khẩu cà phê lớn nhất của Việt Nam bao gồm EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản và Hàn Quốc, trong đó EU chiếm gần 40% tổng kim ngạch xuất khẩu. Dưới đây là 5 quốc gia nhập khẩu cà phê nhiều nhất thế giới:

• Hoa Kỳ: Nhập khẩu khoảng 1,47 triệu tấn cà phê mỗi năm.

• Đức: Nhập khẩu 1,08 triệu tấn mỗi năm.

• Ý: Đứng thứ ba với 0,63 triệu tấn.

• Nhật Bản: Khoảng 0,43 triệu tấn mỗi năm.

• Bỉ: Đạt 0,31 triệu tấn mỗi năm.

Mặc dù vậy, sự phụ thuộc vào các thị trường lớn này cũng mang lại rủi ro khi có biến động kinh tế hoặc thay đổi chính sách nhập khẩu. Do đó, việc đa dạng hóa thị trường là cần thiết để giảm thiểu rủi ro và tăng trưởng bền vững. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần đầu tư vào nghiên cứu thị trường và mở rộng kênh phân phối để nâng cao khả năng cạnh tranh.

Các thị trường nhập khẩu cà phê lớn nhất của Việt Nam bao gồm EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản và Hàn Quốc, trong đó EU chiếm gần 40% tổng kim ngạch xuất khẩu. Dưới đây là 5 quốc gia nhập khẩu cà phê nhiều nhất thế giới:

• Hoa Kỳ: Nhập khẩu khoảng 1,47 triệu tấn cà phê mỗi năm.

• Đức: Nhập khẩu 1,08 triệu tấn mỗi năm.

• Ý: Đứng thứ ba với 0,63 triệu tấn.

• Nhật Bản: Khoảng 0,43 triệu tấn mỗi năm.

• Bỉ: Đạt 0,31 triệu tấn mỗi năm.

Sự phụ thuộc vào các thị trường lớn này cũng mang lại rủi ro khi có biến động kinh tế hoặc thay đổi chính sách nhập khẩu. Do đó, việc đa dạng hóa thị trường là cần thiết để giảm thiểu rủi ro và tăng trưởng bền vững.

Nguồn: Xuất khẩu cà phê đạt kỷ lục 5,48 tỷ USD năm 2024

4. Định hướng phát triển và dự báo tương lai

Việt Nam đang tập trung vào:

• Nâng cao chất lượng sản phẩm: Phát triển cà phê hữu cơ và cà phê đặc sản.

• Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu: Khai thác các thị trường tiềm năng như Trung Đông và châu Phi.

• Chuyển đổi số: Áp dụng công nghệ vào trồng trọt và chế biến để tăng hiệu quả sản xuất.
  Dự báo đến 2030, nhu cầu cà phê đặc sản và cà phê xanh bền vững sẽ tăng mạnh. Ngành cà phê cần đầu tư vào công nghệ, nâng cao nhận diện thương hiệu và tăng cường hợp tác quốc tế để cạnh tranh hiệu quả.

5. Kết luận

Ngành cà phê Việt Nam đã đạt được những thành tựu ấn tượng trên thị trường quốc tế. Tuy nhiên, để phát triển bền vững, cần tập trung vào nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa thị trường và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong sản xuất và chế biến. Việt Nam có tiềm năng trở thành cường quốc xuất khẩu cà phê với sự đổi mới và chiến lược phát triển đúng đắn.

Có thể thấy cà phê Việt Nam vẫn đang ở vị trí thứ hai trên thế giới. Thế nhưng, nếu chúng ta không tận dụng lợi thế đó cùng với những ưu đãi từ Hiệp định thương mại EVFTA, UKVFTA sẽ dễ dàng bị các đối thủ khác vượt mặt.

Đọc thêm thông tin về thị trường xuất khẩu tại trang TIN TỨC của Innovative Hub