Trung Đông là một trong những thị trường vô cùng tiềm năng chưa được khai phá đúng cách. Với số dân khoảng 400 triệu dân, cùng mức sống cao, đây là thị trường xuất khẩu vô cùng tiềm năng cho các doanh nghiệp Việt Nam. Bài viết sau đây, Innovative Hub Việt Nam sẽ tổng hợp những thông tin về thị trường mới nổi Trung Đông, các ngành hàng/mặt hàng xuất khẩu chủ đạo, giải pháp xuất khẩu và tìm kiếm đối tác ở thị trường mới này.

Tổng quan về thị trường Trung Đông

Khu vực Trung Đông, bao gồm 18 quốc gia, với hơn 400 triệu dân (World Population Review), và mức sống cao với thu nhập bình quân đầu người khoảng 13.38 nghìn đô (IMF). Quan hệ thương mại của Việt Nam với các quốc gia Trung Đông này chủ yếu vào các quốc gia thuộc nhóm GCC (Hội đồng hợp tác Vùng Vịnh), gồm 6 quốc gia thành viên: Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE), Ả rập Saudi, Kuwait, Bahrain, Qatar và Oman.

Sau những trao đổi của Việt Nam trong việc mở rộng mối quan hệ với các nước GCC, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang khu vực này gia tăng đáng kể. 

Thị trường lớn và hấp dẫn

Các quốc gia GCC có nền kinh tế mở, phát triển mạnh về ngoại thương và du lịch, dịch vụ. Đây là các quốc gia có nền kinh tế phát triển mạnh, nhu cầu nhập khẩu lớn, đặc biệt là lương thực thực phẩm, nhăm phục vụ cho các mục đích sinh hoạt và phát triển cơ sở hạ tầng. Khu vực này đang trong quá trình thu hút nguồn vốn đầu tư và xuất nhập khẩu của thế giới, do đó, các quy định về xuất nhập khẩu còn chưa quá chặt chẽ, chủ yếu là các quy định liên quan đến các yếu tố văn hóa như quy định Halal.

Chính sách thuế quan tốt

Từ tháng 01/2003, 6 nước thành viên GCC đã thực hiện Liên minh thuế quan, thống nhất mức thuế nhập khẩu chung cho toàn khu vực ở mức 5% với hầu hết các loại hàng hóa, ngoại trừ các hàng hóa đặc biệt như thuốc lá (100%) và rượu bia (50%). Đây là mức thuế tương đối hấp dẫn để kích thích việc nhập khẩu lương thực tại các quốc gia này, giúp nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng bản địa và phục vụ cho các ngành kinh tế như du lich, cũng như nhằm đảm bảo an ninh lương thực tại các quốc gia khó khăn về nông nghiệp này.

Nhu cầu thị trường phù hợp với khả năng xuất khẩu của Việt Nam

Với thu nhập cao, khó khăn về địa lý và nhu cầu về phát triển liên tục trong các mảng như công nghệ, dịch vụ, du lịch, nhu cầu thị trường lương thực, thực phẩm tại khu vực Trung Đông là cực kì lớn. Đây là những quốc gia có sức mua lớn và khả năng thanh toán cao. Bên cạnh đó, cơ cấu hàng nhập khẩu của khối GCC cũng phù hợp với thế mạnh xuất khẩu của Việt Nam, khi tập trung nhiều vào các ngành nông nghiệp, thực phẩm chế biến, vật liệu xây dựng và nội thất.

Cần các chứng nhận phù hợp khi xuất khẩu

Với các đặc điểm về văn hóa tương đối khác biệt so với các khu vực khác trên thế giới, khi nhập khẩu nông sản/lương thực thực phẩm vào các quốc gia Trung Đông sẽ cần chứng nhận Halal. Đây là chứng nhận những mặt hàng xuất khẩu được chấp nhận theo luật Hồi giáo, đáp ứng đủ các điều kiện của luật Hồi giáo. Đây là một chứng nhận bắt buộc khi muốn xuất khẩu vào thị trường này.

Để đạt được chứng nhận Halal không khó, tuy nhiên, cần phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Halal, nhằm đáp ứng các quy định về yếu tố văn hóa của các quốc gia Trung Đông. Chứng chỉ của Halal không chỉ mang tính chất tôn giáo, mà còn là một quy chuẩn để nông sản/thực phẩm Việt có thể vươn tầm thế giới xa hơn, tiếp cận tới nhóm dân tộc chiếm 20% tổng dân số thế giới này.

Các ngành hàng và mặt hàng xuất khẩu chủ đạo ở Trung Đông

Các ngành hàng xuất khẩu chủ đạo của Việt Nam đi các nước Trung Đông bao gồm:

Nông sản

Việt Nam hiện đang là nước đứng đầu về xuất khẩu nông sản sang UAE trong các nước ASEAN. Trong 10 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu rau quả của Việt Nam sang UAE tăng 18%, hạt điều tăng 60%, chè tăng 15.4%, hạt tiêu giảm 40%, gạo tăng 30.9%. Hầu hết các sản phẩm của Việt Nam khi đưa sang UAE chưa phải chịu thuế, do đó, dù không có lợi thế và khoảng cách địa lý vẫn có thể cạnh tranh trong thị trường này.

Một điểm sáng khác là các mặt hàng xuất khẩu trong các nước GCC không phải chịu thuế lần 2. Do đó, hàng Việt Nam khi tiến vào thị trường UAE có thể tái xuất sang các nước GCC khác rất thuận lợi, tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong việc mở rộng thị trường sau khi đã hoàn thành các chứng chỉ Halal.

Thủy sản

Theo số liệu thống kê năm 2022, xuất khẩu thủy sản sang UAE tăng trên 18%. Đối với mặt hàng cá tra đông lạnh và fillet, Việt Nam đứng đầu trong danh sách nhập khẩu của UAE, chiếm trên 50% thị phần. Cũng giống như nông sản, thủy sản là một trong những mặt hàng nhập khẩu mạnh của UAE để đáp ứng nhu cầu lương thực, thực phẩm của họ.

Gỗ và các sản phẩm nội thất

Trong 4 tháng đầu năm 2023, trong khi xuất khẩu gỗ ở các thị trường truyền thống có dấu hiệu chững lại và sụt giảm, thì tại thị trường Trung Đông và Ấn Độ, kim ngạch xuất khẩu lại tăng cao trong thời gian qua. Tại thị trường UAE, tính tới tháng 04/2023, kim ngạch xuất khẩu đạt 11,2 triệu USD, tăng 38% so với cùng kỳ năm 2022.

Mặc dù đây là thị trường rộng mở, tuy nhiên, thị trường này vẫn còn có nhiều thách thức. Bởi vì sản lượng xuất khẩu sang thị trường này chưa nhiều, nên với mức tăng trưởng nhẹ cũng ghi nhận được tỷ trọng tăng lớn. Do đó, cần thúc đẩy việc xuất khẩu ra những thị trường mới này. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp xuất khẩu Việt còn cần phải cạnh tranh với những nhà cung cấp từ các quốc gia khác như Ấn Độ, Israel,..

Tìm kiếm đối tác xuất khẩu trên Alibaba.com

Khu vực Trung Đông là thị trường mới và đầy tiềm năng, đặc biệt khi nhu cầu nhập khẩu của khu vực này lại vô cùng phù hợp với khả năng sản xuất và xuất khẩu của doanh nghiệp Việt. Với các giải pháp thương mại điện tử xuyên biên giới như Alibaba.com, thâm nhập thị trường đầy tiềm năng này sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều cho các doanh nghiệp Việt.

Innovative Hub Việt Nam là một trong những đơn vị ủy quyền của Alibaba.com tại thị trường Việt Nam, đem đến dịch vụ hỗ trợ các doanh nghiệp Việt lên sàn thương mại điện tử Alibaba.com với chi phí phù hợp và dịch vụ tận tâm. Hãy cùng Innovative Hub Vietnam giúp mở rộng doanh nghiệp và đưa những sản phẩm tuyệt vời của bạn sang thị trường Trung Đông thông qua sàn thương mại diện tử Alibaba.com ngay hôm nay!

» Đọc thêm: Hướng dẫn toàn tập về sàn thương mại điện tử Alibaba.com