Các công ty xuất khẩu cần đề phòng sơ hở trong tiếp cận, soạn thảo hợp đồng và nguy cơ rơi vào các chiêu trò gian lận thương mại, lừa đảo hoặc pháp lý.

Gần đây, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt với nhiều rủi ro trong hoạt động xuất khẩu tại thị trường Âu-Mỹ. Nguyên nhân chính là do những doanh nghiệp này mắc phải sự chủ quan, dẫn đến các lỗ hổng trong việc tiếp cận, soạn thảo hợp đồng và gặp phải các chiêu trò gian lận thương mại, lừa đảo hoặc vấn đề về pháp lý

» Đọc thêm: VIỆT NAM VƯỢT NHẬT BẢN TRỞ THÀNH ĐỐI TÁC XUẤT KHẨU THUỶ SẢN LỚN THỨ 5 VÀO SINGAPORE

NHIỀU RỦI RO KINH DOANH XUẤT KHẨU

Các doanh nghiệp Việt Nam kinh doanh xuất khẩu tại thị trường châu Âu đang đối mặt với cảnh báo về lừa đảo và rủi ro từ Thương vụ Việt Nam. Mặc dù Thương vụ đã cảnh báo qua nhiều kênh thông tin khác nhau, số vụ lừa đảo vẫn không giảm.

Thương vụ Việt Nam tại Hà Lan gần đây đã cảnh báo về các trường hợp lừa đảo thông qua mạng, đặc biệt liên quan đến xuất khẩu sản phẩm xăng dầu. Các kẻ lừa đảo thường tạo ra trang web giả mạo với thông tin hoàn toàn không chính xác, hoặc giả danh các công ty xuất nhập khẩu và công ty cung cấp dịch vụ cho thuê bồn chứa xăng dầu. Cách liên hệ thông thường là qua số điện thoại di động hoặc số điện thoại sử dụng Internet (SIM 4G)

Có một số doanh nghiệp đã tận dụng tâm lý và tin tưởng vào sự phát triển của Hà Lan, hệ thống luật pháp chặt chẽ và uy tín của các công ty làm ăn để tiến hành ký kết hợp đồng một cách vội vã. Họ lo ngại mất cơ hội và do đó không kiểm tra kỹ thông tin về đối tác. Thậm chí, khi có ý định xác minh tư cách pháp nhân, các doanh nghiệp này nhận được thông tin sao chép giấy phép đăng ký kinh doanh từ cơ quan có thẩm quyền hoặc cho phép xác minh bằng bên thứ ba độc lập. Tuy nhiên, thực tế là thông tin này không thể xác minh được vì nó không hợp lệ.

Thương vụ Việt Nam tại Tây Ban Nha đã nhận được phản ánh từ một số doanh nghiệp xuất khẩu hạt điều và hạt tiêu về tình trạng không đảm bảo chất lượng hàng hóa tại cảng đến và thiệt hại do giá thị trường sụt giảm, khiến các doanh nghiệp không thể thực hiện đúng theo hợp đồng mua bán. Các vấn đề gặp phải bao gồm chậm trễ, chây ì trong thanh toán tiền hàng, gây khó khăn, mất thời gian và tăng chi phí lưu kho cho các doanh nghiệp Việt Nam.

Ngoài ra, Thương vụ Việt Nam tại Canada đã ghi nhận một tăng nhanh trong số vụ lừa đảo nhỏ liên quan đến yêu cầu chứng chỉ không có thật từ các doanh nghiệp Canada trong năm 2023, với trung bình 10 vụ mỗi tháng.

» Đọc thêm: Tiềm năng xuất khẩu cá tra sang thị trường Mỹ

XÁC MINH KỸ ĐỐI TÁC ĐỂ ĐẢM BẢO AN TOÀN

Theo thông tin từ Bộ Công Thương, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng lừa đảo trong doanh nghiệp. Một trong số đó là sự chủ quan và thiếu cẩn trọng trong tiếp cận, soạn thảo hợp đồng và thiếu tính chặt chẽ trong cam kết của các doanh nghiệp tại Việt Nam. Mặc dù nhiều ngành hàng xuất khẩu của Việt Nam đạt vị trí hàng đầu trên thế giới, nhưng phần lớn doanh nghiệp Việt Nam là những doanh nghiệp nhỏ và vừa, thiếu kinh nghiệm trong việc giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế.

Tình trạng lừa đảo qua mạng không chỉ diễn ra ở các khu vực như Trung Đông, châu Phi, mà còn ngày càng phổ biến và xảy ra tại cả các thị trường lớn và uy tín như Mỹ, Hà Lan, Italia, Na Uy… Để giảm rủi ro trong giao dịch thương mại quốc tế, trong thời gian qua, Bộ Công Thương đã cảnh báo các doanh nghiệp Việt Nam nhiều lần về tầm quan trọng của sự thận trọng và đàm phán kỹ về điều khoản thanh toán để đảm bảo an toàn tối đa.

» Đọc thêm: HỖ TRỢ DOANH NGHIỆP BÁN HÀNG THÔNG MINH & HIỆU QUẢ TRÊN NỀN TẢNG ALIBABA.COM BẰNG CÔNG CỤ SMART ASSISTANT

Theo đại diện của Bộ Công Thương, cũng có những trường hợp doanh nghiệp không có ý định lừa đảo nhưng gặp chậm chạp trong quá trình thanh toán. Hơn nữa, các doanh nghiệp Việt Nam đã quá tin tưởng vào vai trò của người môi giới, dẫn đến việc soạn thảo hợp đồng đơn giản và thiếu nhiều điều khoản quan trọng, nhưng vẫn chấp nhận. Điều đáng lo ngại hơn, các doanh nghiệp cũng đã bỏ qua việc kiểm tra đối tác, mặc dù đây là một yêu cầu bắt buộc khi giao dịch với đối tác mới.

Để đảm bảo an toàn trong giao dịch quốc tế, Cục An toàn thông tin thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông đã đưa ra khuyến cáo đặc biệt cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, mà có ít kinh nghiệm tiếp cận thị trường quốc tế. Khi tiếp nhận những đề nghị kỳ lạ, doanh nghiệp Việt Nam cần xác minh thông tin của đối tác một cách rõ ràng và cẩn thận. Họ không nên vội tin vào những lời mời hấp dẫn từ khách hàng mới mà họ chỉ gặp qua không gian ảo. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng có thể liên hệ với Đại sứ quán của các nước tại Hà Nội và TP.HCM để nhận được hỗ trợ

“Đặc biệt, các hacker có khả năng xâm nhập vào hệ thống thư điện tử của doanh nghiệp để giả mạo giao dịch và thay đổi thông tin tài khoản ngân hàng trên hóa đơn. Khi doanh nghiệp nhận được một email thông báo từ khách hàng lâu năm về việc thay đổi số tài khoản ngân hàng, cần cẩn trọng vì các công ty tại châu Âu thường không thay đổi số tài khoản ngân hàng, ngay cả khi có sự thay đổi chủ sở hữu”, Cục An toàn thông tin đã khuyến cáo.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương đã nhanh chóng chỉ đạo các đơn vị chức năng thuộc Bộ, cùng với hệ thống Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài, phối hợp với các cơ quan liên quan để thường xuyên cập nhật thông tin và cảnh báo các hình thức lừa đảo và gian lận thương mại phổ biến hoặc mới xuất hiện cho các địa phương, hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp. Đồng thời, việc hướng dẫn và đào tạo kiến thức về thương mại, tài chính quốc tế và kỹ năng giao dịch quốc tế được tăng cường để nâng cao năng lực giao dịch thương mại quốc tế của doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

» Đọc thêm: ĐIỂM TÊN 3 THỊ TRƯỜNG XUẤT KHẨU HÀNG HÓA LỚN NHẤT CỦA VIỆT NAM

Nguồn: Tạp trí điện tử – VnEconomy